ذاب ترین بخش هر دوره المپیک مراسم افتتاحیه آن است که همیشه با هزینه های هنگفت سعی می شود به باشکوه ترین شکل ممکن برگزار شود.
یکی از بخش های سنتی مراسم افتتاحیه رژه ملت ها است و در آن به ترتیب ورزشکاران شرکت کننده هر کشور در این رژه شرکت می کنند. این ورزشکاران معمولا لباس های متحدالشکلی می پوشند که بیانگر هویت آن ها و معرفی کننده کشوری که قرار است زیر پرچم آن در مسابقات شرکت کنند. شاید برای یک فرد علاقمند به مد مهم ترین بخش این مراسم لباس های کشورهای شرکت کننده در مراسم رژه و در مسابقات باشد.
تیم ورزشی کشورمان نیز روز گذشته در ورزشگاه ماراکانا شهر ریودوژانیرو در حالی از منظر 3 میلیارد نفری که به طور زنده این افتتاحیه را نگاه می کردند عبور کرد که ماجرای لباس های ورزشی با حاشیه های زیادی همراه بود، به طوری که طبق گفته تعدادی از رسانه ها حتی تا دقایقی قبل از افتتاحیه، لباس ها آماده نشده بود.
در این میان گرچه لباس و پوشاک به تنهایی نمی تواند هویت و فرهنگ هر شخص یا ملتی را نشان دهد، اما تاثیر زیادی بر مخاطب بیرونی می تواند داشته باشد. به طوری که کارشناسان پوشاک را به عنوان بارزترین نماد فرهنگی، مهمترین مظهر انتقال نشانههای فرهنگی در میان جوامع انسانی مطرح می کنند. استیلای فرهنگی و سلطهپذیری در وهله اول به وسیله انتقال پوشاک انجام میپذیرد و حتی میتوان با تغییر پوشاک یک جامعه، نوع معیشت و شیوه تولید آنها را نیز دگرگون کرد و تغییرات و تحولاتی در ساختار زندگی اجتماعی آن جامعه به وجود آورد
همین مسئله بهانه خوبی است که در ادامه به بررسی پوشش تعدادی از کاروان های حاظر در المپیک را مورد بررسی کنیم.
1- لباس کاروان کانادا
لباس فرم کاروان کانادا توسط دن و دین کیتن طراحان دوقلوی معروف طراحی شده و توسط شرکت کانادایی هادسنز بی به تولید رسیده است. کیفیت عالی دوخت این لباس ها و ترکیب فرم ورزشی و فشن سطح بالا در مدل آن ها طرح های بسیار زیبایی را به وجود آورده و بدون تردید در لیست بهترین لباس ها جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. همچنین استفاده از رنگ قرمز و سفید پرچم کانادا و ترکیب آن با سیاه و خاکستری طرحی مینیمال و در عین حال با هویت پدید آورده است.
2- لباس کاروان انگلیس
استلا مک کارتنی طراح معروف انگلیسی (دختر پل مک کارتنی خواننده بیتلز) با همکاری آدیداس طراحی لباس های کاروان انگلیس را به عهده داشته است. استفاده از رنگ های سفید و آبی و قرمز و طرح درشت GB) Great Britain) روی همه لباس ها نه تنها آن را خاص و با هویت ساخته بلکه در بخش لباس های ورزشی، تکنولوژی جدید به کار رفته در آن ها باعث شده نسبت به نمونه های مشابه در المپیک قبلی ها ده درصد سبک تر شوند.
3- لباس کاروان سوئد
شرکت سوئدی H&M طراحی و تولید لباس های کاروان سوئد را بر عهده داشته است که از رنگ های پرچم سوئد یعنی آبی و زرد استفاده کرده که علاوه بر وطن پرستانه بودنن بسیار زیبا هم هست. همچنین جنس پارچه های به کار رفته، کاملا قابل بازیافت است.
4- لباس کاروان امریکا
رالف لورن طراح افسانه ای پس از اعلام بازنشستگی در سال جاری، تصمیم گرفت تا آخرین اثرش را به مجموعه ای ماندگار تبدیل کند یعنی لباس تیم کشورش برای المپیک. پولوشرت با شلوار و کمربند در رنگ های پرچم امریکا با لوگوی پولو کاملا نشان طرح های زیبای قدیمی این طراح تکرار نشدنی را دارد.
5- لباس کاروان جنوبی
کت های سرمه ای و و شلوارهای سفید، طرح های لباس های کاروان کره جنوبی است. این لباس ها از پارچه های ضد ویروس تهیه شده اند تا ورزشکاران را از آلودگی به ویروس زیکا حفظ کند. عجیب است که کشورهای دیگر به این امر توجهی نکرده اند.
6- لباس کاروان فرانسه
برند فرانسوی لاکوست طراحی لباس کاروان فرانسه را بر عهده داشته است که از بارانی و کت آبی با شلوار سفید ضد آب با طراحی زیبا و آرم سوسمار لاکوست تشکیل شده است که برای کشوری که مهد مد است چیز غیرعادی ای به نظر نمی رسد.
7-لباس کاروان افغانستان
8- لباس کاروان عربستان
9- لباس کاروان ایتالیا
10- لباس کاروان آلمان
11-لباس کاروان چین
12- لباس کاروان اسپانیا
** پوشش دیگر کشورها
13- لباس تیم ایران
لباس کاروان المپیک ایران در ادوار گذشته
المپیک 1968 مکزیکو سیتی
لباس کاروان ایران در المپیک 2008 پکن
لباس کاروان ایران در المپیک 2012 لندن
اهمیت پوشش و ارتباط آن با فرهنگ کشورها!
مد و لباس از نمادهای شناخته شدن در جامعه جهانی و نماد هویت ماست، امروزه لباس علاوه بر پوششی برای بدن، به عنوان نمادی از فرهنگ و هویت ملی در هر جامعه محسوب میشود . به عبارت دیگر لباس یکی از مهمترین نمادها و مولفههای فرهنگی در یک کشور است.
رابطه لباس و فرهنگ به اندازه ای قوی است که وقتی یک خارجی و غریبه وارد محیطی می شود. نخستین علامتی که او را می شناساند همان لباس اوست. گویی انسانها با لباس خود با یکدیگر صحبت می کنند و هر کس به زبان لباس خویش خود را معرفی می نماید که من کیستم، از کجا آمده ام و به چه دنیایی و چه فرهنگی تعلق دارم.
لباس پوشیدن شانی از شئون انسان است و پدیده ای است که تقریبا به اندازه طول تاریخ بشر سابقه و به قدر پهنه جغرافیای امروزین گسترش دارد. این پدیده با خصوصیات مختلف فردی و اجتماعی انسان در ارتباط است و می توان آن را از دیدگاههای مختلفی از قبیل روانشناسی، اخلاق، اقتصاد، جامعه شناسی، مذهب، قانون، تاریخ و جغرافیا مورد مطالعه قرار داد.
فرهنگ در نظر ما و به تعریف ما، عبارت است از کلی ترین بینش و نگرشی که یک جامعه نسبت به جهان دارد این بینش و نگرش همان معنایی است که آن جامعه برای هستی و انسان قائل است و به اندازه ای کلی و جهان شمول است که همه ارزشها و روش های فرد و اجتماع را در بر می گیرد.
در هر جامعه نوع و کیفیت لباس زنان و مردان، علاوه بر آنکه تابع رابطه اقتصادی و اجتماعی و اقلیمی آن جامعه است. قویا تابع جهان بینی و ارزش های حاکم بر فرهنگ آن جامعه و حتی مبین و آیینه آن جهان بینی است. اختلاف بین تن پوش مردم جوامع مختلف گذشته از خصوصیات جغرافیایی، اقلیمی و عوامل اجتماعی، اقتصادی، حرفه ای و سنی ناشی از فرهنگ و جهان بینی آن جامعه نیز هست برای مثال لباس کاروان ورزشی ایران در المپیک ریو مزین به رنگهای پرچم ایران و یک بیت شعر حافظ در المپیک 2016 میباشد.
به هر حال گرچه شاید این روزها بیشتر ظرفیت رسانه ای درگیر «متن» المپیک است، اما باید دید وزارت ورزش و دستگاه های فرهنگی کشور چقدر در نوع طراحی این پوشاک دخیل بوده اند.